Obras realizadas

ESCRITOR: Castelao xorde como narrador en 1922 coa obra Un ollo de vidro. Memorias dun esquelete publicada na colección Céltiga. A obra está chea de alusións satíricas de tipo político e social. En 1926 aparece publicado pola editorial Lar o primeiro libro de Cousas. Neste libro Castelao reúne dezanove prosas narrativas que foran publicadas anteriormente nalgún periódico ou revista. O segundo libro de Cousas é unha continuación do anterior e consta de vinteseis prosas distintas das do primeiro. É publicado en 1929 na Coruña pola editorial Nós. As prosas de Cousas son todas breves e presentan, xeralmente, unha temática aldeá ou mariñeira. O galego empregado por Castelao nas obras puramente literarias é de gran calidade artística, logrando unha expresión de gran naturalidade e elegancia. En 1934 foron editados en impresos en Santiago pola editorial Nós o libro de contos Retrincos e Os dous de sempre, a única novela que escribiu Castelao. Os contos reunidos en Retrincos preséntanse como autobiográficos e están ordenados cronoloxicamente de acordo coa antigüidade das vivencias que narran. Os dous de sempre é unha especie de novela picaresca, realizada mediante a xustaposición de pequenas unidades narrativas, os capítulos, que tenden a ser completas en si mesmas e con desenlace propio. Os vellos non deben de namorarse é a única contribución de Castelao ó teatro galego. Esta obra estrouse en Bos Aires en 1941 e foi publicada por primeira vez por Galaxia en 1953. A obra consta de tres lances, un prólogo e un epílogo. O prólogo é unha declaración do autor sobre a obra. A continuación seguen tres lances independentes que son, en realidade, versións distintas do mesmo drama, tras historias de vellos namorados que acaban coa morte dos mesmos. A obra remata cun epílogo no que os tres vellos se encontran no cemiterio, despois de mortos. Láianse do seu imprudente namoramento e coñecen, gracias a un defunto chegado alí, noticias das súas mozas respectivas. POLÍTICO:A vida política de Castelao iníciase cara ó ano 1910, desde as columnas do semanario de Rianxo El Barbero Municipal, do que foi fundador xunto con Xosé Arcos, Ramón Baltar e Eduardo Dieste. O 18 de maio de 1916 fundáronse na Coruña as Irmandades da Fala. Castelao únese a esta corrente e participa na Asemblea Nacionalista celebrada en Lugo os día 17 e 18 de novembro de 1918. Os membros da asemblea decláranse como nacionalistas, non rexionalistas, reivindican a autonomía integral da nación galega e a cooficialidade dos idiomas galego e castelán. Castelao intervén tamén no primeiro acto de propagando do Partido Nacionalista Republicano Galego constituído en Ourense, baixo a presidencia de Ramón Otero Pedrayo. Os días 5 e 6 de decembro de 1931 constitúese na Asemblea de Pontevedra o Partido Galeguista. Castelao estivo presente na fundación, pero non formou parte da Secretaría nin do Consello Executivo. Castelao síntese moi identificado co partido e propugna como principios fundamentais a unidade cultural de Galicia, a súa autonomía, a cooperativa, a universalidade. No seu libro clave, Sempre en Galiza, Castelao evoca con entusiasmo á Asemblea de corporacións locais convocada polo Concello de Santiago de Compostela, celebrada nesa cidade en decembro de 1932. Sorprendido pola guerra, Castelao canaliza a súa actividade política a través do Ministerio da Propaganda desde 1936 a 1938. Sacou á luz o quincenario Nova Galiza, onde comezaron a publicarse os debuxos que servirían de base para os seus tres álbums de guerra de difusión ecuménica: Galiza Mártir, Atila en Galiza e Milicianos. Rematada a guerra marchou a Arxentina. No exilio desenrola unha gran actividade galeguista por medio de conferencias, artigos, conversacións, e sobre todo, nesta etapa compón o seu libro Sempre en Galiza.